GEMAAL BIJ MONNICKENDAM
voor het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier

Ontwerp> SOOH, architect > Derko-Jan Dollen, programma > gemaal van 1200m3/min en bovenbouw van ca.110m2, opdrachtgever > Witteveen + Bos, locatie > Monnickendam / N247 (NH), status > schetsontwerp 2013

Een nieuw gemaal, noodzakelijk in het kader van de verbeteringsmaatregelen aan het poldersysteem binnen Hollands Noorderkwartier, moet de bestaande sluis (Grafelijkheidssluis) bij Monnickendam gaan ondersteunen bij het op peil houden van de Schermerboezem. De locatie binnendijks, halverwege de dijk tussen Monnickendam/Edam, heeft een grote zichtbaarheid vanaf de N247 en de Purmer EE. Een ingrijpende toevoeging aan de karakteristieke rechte en strakke lijn van de dijk in het open landschap.

De dijk vormt een verhoging in het landschap en is een bijzonder moment in de beleving van het landschap met uitzicht naar de Purmer EE en het Markermeer.
Helaas merk je in de praktijk, door het drukke verkeer, de dubbele fietspaden, 2 bushaltes en de bomen weinig van het bijzondere moment en het uitzicht.
Met het nieuwe gemaal maken we een rustpunt waar de voorbijganger zich een moment terug kan trekken uit het drukke verkeer en genieten van het uitzicht.

Het programma van het gemaal is nogal omvattend, waarbij het grootste gedeelte zich onder het maaiveld niveau bevindt. Het gemaal is vormgeven als een (maal)kom, een duidelijke verwijzing naar het waterverloop.
De twee gebouwvolumes die organisch aansluiten op het dijklichaam lopen licht op en zijn vanaf het maaiveld toegankelijk. Ze bieden de passant de mogelijkheid te genieten van het uitzicht naar de Purmer EE, Monnickendam, maar ook het gemaal.
In de volumes bevinden zich de benodigde ruimten voor electrakasten, vergaderen, opslag en sanitair. Door de positionering is het gemaal niet toegankelijk voor ongewenste bezoekers en geheel vrij van hekwerken.
Om te visualiseren voor de passant wat er in het gemaal gebeurt worden de 4 instromen met de pompen en afsluiters in het straatwerk als trechters geaccentueerd. Daarnaast wordt er op de luiken van de pompen een print, cijfer of kleur aangebracht
Het gemaal krijgt een robuuste uitstraling door gevels van basaltblokken met daarin openingen voor het benodigde daglicht en uitzicht.

Gemaal Monnickendam / een robuuste en zichtbare landschappelijke inpassing zonder te monumentaliseren